W języku niemieckim istnieje spora ilość wyrażeń składających się z rzeczownika i czasownika (często również przyimka i rodzajnika). Zasadniczą rolę w znaczeniu odgrywa rzeczownik odczasownikowy, czasownik pełni tu tylko funkcję gramatyczną - stąd pochodzi nazwa "Funktionsverb". Wyrażenie rzeczownikowo-czasownikowe określamy nazwą "Funktionsverbgefüge".
Niektóre wyrażenia występują w znaczeniu czynnym (Przykład 1.) lub biernym (Przykład 2.):
(Przykład 1.) | eine Antwort geben | = antworten |
(Przykład 2.) | in Erfüllung gehen | = erfüllt werden |
"Funktionsverbgefüge" są stosowane rzadko w języku mówionym. Częste ich użycie można zaobserwować w języku specjalistycznym (urzędowym, naukowym i prawniczym). Stosując wyrażenia rzeczownikowo-czasownikowe nadajemy wypowiedzi styl formalny (oficjalny).
Oto lista wyrażeń rzeczownikowo-czasownikowych:
1. ablegen | einen Eid | składać przysięgę, przysięgać | |
ein Geständnis | = gestehen | wyznać coś, zeznać | |
eine Prüfung | zdawać egzamin | ||
einen Schwur | = schwören | składać przysięgę, przysięgać | |
2. ablehnen | die Einladung | nie przyjąć zaproszenia | |
einen Vorschlag | odrzucić propozycję | ||
3. abschließen | die Arbeit | zakończyć pracę | |
die Ausbildung | ukończyć kształcenie się | ||
die Diskussion | zamknąć dyskusję | ||
das Studium | ukończyć studia | ||
den Vertrag | zawrzeć umowę | ||
4. annehmen | das Angebot | przyjąć propozycję | |
die Bedingung | przyjąć warunek | ||
die Einladung | przyjąć zaproszenia | ||
die Entschuldigung | przyjąć przeprosiny | ||
(die) Hilfe | przyjąć pomoc | ||
Vernunft | opamiętać się | ||
den Vorschlag | przyjąć propozycję | ||
die Wette | = wetten | przyjąć zakład, założyć się | |
5. anrichten | ein Blutbad | urządzić rzeź | |
einen Schaden | wyrządzić szkodę | ||
das Unheil | narobić wiele złego | ||
die Verwüstung | = verwüsten | spowodować spustoszenie, spustoszyć | |
6. anstellen | Beobachtungen | = beobachten | obserwować |
Berechnungen | = berechnen | obliczać, kalkulować | |
Dummheiten | popełniać głupstwa | ||
Überlegungen | = sich überlegen | zastanawiać się | |
Unfug | popełnić wybryk | ||
eine Untersuchung | wdrożyć śledztwo | ||
Vergleiche | = vergleichen | porównywać | |
Versuche | robić doświadczenia | ||
7. aufgeben | die Arbeit | porzucić pracę | |
die Hoffnung | stracić nadzieję | ||
den Plan | zrezygnować z planu | ||
das Spiel | poddać się | ||
den Widerstand | zaniechać oporu | ||
8. ausführen | eine Arbeit | wykonywać pracę | |
einen Auftrag | wykonywać zlecenie | ||
einen Befehl | wykonać rozkaz | ||
einen Plan | realizować plan | ||
eine Reparatur | = reparieren | dokonywać naprawy, naprawić | |
9. bekommen | Antwort | = jdm wird auf etwas geantwortet | otrzymać odpowiedź |
Anweisung | = jdn wird auf etwas angewiesen | dostać wskazówkę, polecenie | |
Benachrichtigung | = benachrichtigt werden | zostać zawiadomionym | |
den Auftrag | = beauftragt werden | dostać polecenie, zlecenie | |
die Anregung | = zu etwas angeregt werden | zostać zachęconym | |
die Erlaubnis | = jdm wird etwas erlaubt | otrzymać pozwolenie | |
Hilfe | = jdm wird geholfen | ||
Nachricht | = benachrichtigt werden | otrzymać wiadomość | |
Unterstützung | = jmd wird unterstützt | otrzymać wsparcie | |
10. begehen | einen Betrug | = betrügen | popełnić oszustwo, oszukać |
eine Dummheit | popełnić głupstwo | ||
einen Fehler | popełnić błąd | ||
einen Mord | = ermorden | popełnić morderstwo | |
einen Selbstmord | popełnić samobójstwo | ||
einen Verrat | = verraten | popełnić zdradę, zdradzić | |
11. bringen | auf die Beine | postawić na nogi, pomóc | |
auf den Gedanken | poddać komuś myśl | ||
auf den Markt | wprowadzić na rynek | ||
auf die Spur | naprowadzić na ślad | ||
ans Licht | ujawnić coś | ||
aus dem Konzept | zbić z tropu | ||
in Gefahr | = gefährden | narazić na niebezpieczeństwo | |
in Ordnung | = ordnen | uporządkować | |
in Verlegenheit | wprawić w zakłopotanie | ||
in Verwunderung | = verwundern | wprawić w zadziwienie | |
ums Leben bringen | = töten | zabić, odebrać życie | |
vor das Gericht | pozwać do sądu | ||
zum Abschluss | zakończyć | ||
zum Ausdruck | = ausdrücken | wyrazić coś | |
zum Einsatz | = einsetzen | wdrożyć, wprowadzić, uruchomić | |
zum Halten | = anhalten | zatrzymać | |
zum Lachen | rozśmieszyć | ||
zum Schluss | = schließen | zakończyć | |
zu Ende | zakończyć | ||
zur Aufführung | = aufführen | wystawić | |
zur Auslieferung | wydać | ||
zur Sprache | = besprechen | omówić | |
zum Verkauf | = verkaufen | doprowadzić do sprzedaży | |
zur Vernunft | przywołać do rozumu | ||
Nachricht | = benachrichtigen | zawiadomić |
12. durchsetzen | seine Absicht | przeprowadzić swój zamiar | |
seine Ansicht | wyrazić pogląd | ||
seine Meinung | przeforsować swoje zdanie | ||
seinen Willen | postawić na swoim | ||
13. einlegen | Beschwerde | = sich beschweren | wnieść skargę |
Protest | = protestieren | wnieść protest | |
Berufung | wnieść odwołanie | ||
ein gutes Wort (für jdn) | ująć się (za kimś) | ||
14. einstellen | die Arbeit | przerwać pracę | |
die Herstellung | zaprzestać produkcji | ||
die Produktion | zaprzestać produkcji | ||
das Rauchen | przestać palić | ||
die Untersuchung | wstrzymać śledztwo, badanie | ||
15. erfahren | Verbesserung | = verbessert werden | zostać ulepszonym |
Vereinfachung | = vereinfacht werden | zostać uproszczonym | |
Vervollkommnung | = vervollkommnet werden | zostać udoskonalonym | |
16. ergreifen | Besitz (von etwas) | objąć, wziąć w posiadanie | |
die Flucht | = fliehen | rzucić się do ucieczki | |
die Gelegenheit | korzystać z okazji | ||
die Macht | objąć władzę | ||
Maßnahmen | przedsięwziąć środki | ||
das Wort | zabrać głos | ||
17. erzielen | Ergebnisse | osiągać wyniki | |
Gewinne | osiągnąć zyski | ||
den Preis | zdobyć nagrodę | ||
Rekorde | osiągać rekordy | ||
18. fällen | die Entscheidung | = entscheiden | wydać decyzję |
das Urteil | = urteilen | wydać wyrok, osądzić | |
19. finden | Anerkennung | znaleźć uznanie | |
Beachtung | pozyskać, zdobyć uwagę | ||
Beifall | spotkać się z uznaniem | ||
Berücksichtigung | zostać uwzględnionym | ||
Erklärung | zostać wyjaśnionym | ||
Gefallen (an etwas) | znaleźć upodobanie w czymś | ||
Geschmack (an etwas) | zasmakować w czymś | ||
die Unterstützung | spotkać się z poparciem | ||
die Verwendung | znaleźć zastosowanie | ||
20. führen | den Beweis | = beweisen | przeprowadzić dowód, udowodnić |
das Gespräch | = sprechen | prowadzić rozmowę | |
hinters Licht | wywieść w pole, oszukać | ||
den Kampf | = kämpfen | prowadzić walkę | |
zu Ende | = beenden | ukończyć | |
21. geben (erteilen) | die Antwort | = antworten | dać odpowiedź |
die Antwort (erteilen) | = beantworten | udzielić odpowiedzi | |
Anregung | = anregen | poddać myśl, zainspirować | |
einen Auftrag | = beauftragen | polecić, zlecić | |
den Befehl | = befehlen | wydać rozkaz | |
die Einwilligung | = einwilligen | wyrazić zgodę | |
die Erlaubnis (erteilen) | = erlauben | dać zgodę, udzielić zgody | |
die Garantie | = garantieren | gwarantować | |
einen Kuss | = küssen | pocałować kogoś | |
die Nachricht | = benachrichtigen | zawiadomić | |
sich Mühe | = sich bemühen | starać się, zadać sobie trud | |
einen Rat (erteilen) | = raten | poradzić, udzielić rady | |
Unterricht (erteilen) | = unterrichten | nauczać, udzielać lekcji | |
das Versprechen | = versprechen | przyrzec coś, obiecać | |
den Vorzug | = bevorzugen, vorziehen | preferować coś | |
die Zusicherung | = zusichern | zapewnić, dać zapewnienie | |
22. gehen | in Erfüllung | = sich erfüllen/erfüllt werden | spełnić się |
in Serienproduktion | = seriell hergestellt werden | być produkowanym seryjnie | |
in Stücke | rozsypać się | ||
über die Begriffe | przechodzić pojęcie | ||
über die Möglichkeiten | przekraczać możliwości | ||
vor die Hunde | zejść na psy, podupaść | ||
zu Bett | iść do łóżka | ||
zu Ende | skończyć się | ||
23. gewinnen | den Eindruck | odnieść wrażenie | |
die Überzeugung | nabrać przekonania | ||
einen Vorsprung | zyskać przewagę | ||
Geld | wygrać pieniądze | ||
Zeit | zyskać na czasie | ||
24. halten | eine Rede | wygłosić mowę, przemówienie | |
das Versprechen | dotrzymać obietnicy | ||
das Wort | dotrzymać słowa | ||
25. holen | Atem | zaczerpnąć tchu | |
sich eine Krankheit/Infektion | nabawić się choroby/infekcji | ||
sich den Tod | przyprawić się o śmierć | ||
26. kommen | in Bedrängnis | popaść w tarapaty | |
in Frage | wchodzić w rachubę | ||
in Verdacht | być podejrzanym | ||
ins Stocken | zatrzymać się, przerwać | ||
ins Rutschen | wpaść w poślizg | ||
ums Leben | umrzeć, stracić życie | ||
zu Hilfe | przyjść na pomoc | ||
zu Wort | dojść do słowa | ||
zu Kräften | odzyskać siły | ||
zum Ausbruch | wybuchnąć | ||
zum Ausdruck | zaznaczyć się, wyrazić się | ||
zum Ende | skończyć | ||
zur Auslieferung | być wydawanym | ||
zur Anwendung | znaleźć zastosowanie | ||
zur Entscheidung | zdecydować się | ||
zur Ruhe | odzyskać spokój | ||
zur Sprache | dojść do głosu, zostać wyrażonym | ||
zur Überzeugung | = sich überzeugen | dojść do przekonania | |
zur Verteilung | zostać podzielonym |
27. leisten | die Arbeit | = arbeiten | wykonywać pracę |
Bürgschaft | = bürgen | ręczyć za kogoś | |
den Beitrag | = beitragen | wnieść wkład, przyczynić się | |
Folge | = folgen | być komuś posłusznym | |
Gesellschaft | dotrzymać towarzystwa | ||
Hilfe | = helfen | dopomóc komuś | |
Ersatz | = ersetzen | dać komuś odszkodowanie | |
Verzicht | zrezygnować | ||
Widerstand | = widerstehen | stawiać opór, przeciwstawiać się | |
28. machen | den Anfang | = anfangen | rozpocząć |
die Andeutung | = andeuten | napomknąć, czynić aluzje | |
Angabe | = angeben | podawać do wiadomości | |
das Angebot | = anbieten | zaproponować, zaoferować | |
den Eindruck | = beeindrucken | zrobić wrażenie | |
(eine) Freude | = erfreuen | sprawić radość | |
Mitteilung | = mitteilen | powiadomić, przekazać | |
Spaß | sprawić radość, przyjemność | ||
Versprechungen | = versprechen | obiecywać | |
den Vorwurf | = vorwerfen | czynić zarzut | |
Wanderungen | = wandern | wędrować | |
29. nehmen | Abschied (von jdm) | = sich verabschieden | pożegnać się |
Anteil (an etwas) | = teilnehmen | brać udział w czymś | |
Bezug (auf etwas) | = sich beziehen | powoływać się na coś | |
Einsicht (in etwas) | = einsehen | mieć wgląd, rozpatrzyć się | |
Einfluss (auf etwas/jdn) | = beeinflussen | wpłynąć na coś/kogoś | |
Einwilligung in + Akk. | = einwilligen in + Akk. | zgodzić się na | |
Entwicklung | = sich entwickeln | rozwijać się | |
in Anspruch | = beanspruchen | wymagać, żądać czegoś | |
in Haft | = inhaftieren | aresztować | |
in Kauf | pogodzić się z czymś | ||
in Schutz | = beschützen | bronić kogoś, ochraniać | |
in Verwahrung | = verwahren | wziąć w przechowanie | |
Rache (an jdn) | = sich rächen | zemścić się na kimś | |
Stellung (zu etwas) | ustosunkować się do czegoś | ||
Verlauf | = verlaufen | przebiegać | |
zur Kenntnis | = eine Nachricht wahrnehmen | przyjmować do wiadomości | |
30. setzen | aufs Spiel | ryzykować | |
auf die Straße | wyrzucić kogoś na bruk | ||
außer Betrieb | wycofać z obiegu | ||
in Brand | = anbrennen | zapalić coś, podpalić | |
in Betrieb | uruchomić, puścić w ruch | ||
in Kenntnis von + Dat. | = benachrichtigen | powiadamiać | |
in Verwunderung | = verwundern | wprawić w zadziwienie | |
(sich) in Bewegung | wprawić w ruch, ruszyć | ||
sich zur Wehr gegen + Akk. | = sich wehren gegen + Akk. | bronić się przed | |
31. stehen | in Blüte | = blühen | kwitnąć |
unter dem Einfluss | = beeinflusst werden | być pod wpływem | |
unter Strafe | = verboten und strafbar sein | być zakazanym pod groźbą kary | |
32. stellen | den Antrag (auf) | = beantragen | postawić wniosek |
Ansprüche | = beanspruchen | stawiać wymagania | |
Forderungen | = fordern | stawiać żądania | |
in Aussicht | obiecywać coś | ||
in Abrede | zaprzeczać czemuś | ||
in jds Belieben | pozostawić coś do czyjegoś uznania | ||
in Dienst | oddać do usługi | ||
in Frage | poddać w wątpliwość | ||
in Rechnung | = berechnen | obliczyć, policzyć w rachunku | |
unter Anklage | postawić w stan oskarżenia | ||
unter Beweis | = beweisen | udowodnić | |
unter Strafe | = bestrafen | zabraniać pod karą | |
zur Debatte | = etwas für "zu besprechen" erklären | zgłosić do rozpatrzenia | |
zur Diskussion | poddać pod dyskusję | ||
zur Verfügung | oddać do dyspozycji | ||
33. treffen | ein Abkommen (mit jdm) | zawrzeć układ z kimś | |
die Entscheidung | = sich entscheiden | powziąć decyzję, zdecydować się | |
Maßnahmen | przedsięwziąć środki | ||
die Vorsorge | = vorsorgen | czynić starania | |
Vorbereitungen | = vorbereiten | czynić przygotowania | |
die Vereinbarung | = vereinbaren | uzgodnić | |
die Wahl | = wählen | dokonać wyboru | |
34. verursachen | Kosten | pociągać za sobą (powodować) koszty | |
den Schaden | spowodować szkodę | ||
den Unfall | spowodować wypadek | ||
35. verüben | die (böse) Tat | popełnić (zły) uczynek | |
den Mord | popełnić morderstwo | ||
das Verbrechen | popełnić przestępstwo | ||
36. wecken | Erinnerungen | budzić wspomnienia | |
Gefühle | budzić uczucia | ||
Interesse | budzić zainteresowania | ||
die Neugier | budzić ciekawość | ||
den Mut | budzić odwagę | ||
37. zufügen | Böses | wyrządzić zło | |
Kummer | zmartwić kogoś | ||
Leid | sprawić komuś ból | ||
die Niederlage | zadać klęskę | ||
den Schaden | wyrządzić szkodę | ||
das Unrecht | wyrządzić krzywdę | ||
38. sich zuziehen | Gegner | narobić sobie wrogów | |
Gegnerschaft | narazić się na wrogość | ||
eine Krankheit | nabawić się choroby | ||
Unannehmlichkeiten | narazić się na nieprzyjemności | ||
eine Verletzung | spowodować skaleczenie | ||
den Zorn | ściągnąć na siebie gniew |
Ćwiczenie pisemne polegające na uzupełnieniu brakujących końcówek przymiotnika po rodzajniku nieokreślonym.
Czytaj więcejĆwiczenie pisemne polegające na uzupełnieniu brakujących końcówek przymiotnika po rodzajniku określonym.
Czytaj więcejĆwiczenie pisemne polegające na uzupełnieniu brakujących czasowników w czasie Präteritum.
Czytaj więcej